Categorie Interview

“Stokvis had heel Den Haag in zijn zak”

“In het Den Haag van mijn tijd reden ‘s ochtends de vrachtwagens met grondstoffen de stad in, om ‘s avonds met afgewerkte producten de stad weer uit te gaan. Nu zie ik alleen vuilniswagens en afgevoerd bouwafval”, constateert de 75-jarige Wim van Wezel. In de gloriedagen van de Haagse industrie, was hij verantwoordelijk voor de verkoop van gereedschappen bij handelsfirma Stokvis aan de Herengracht.

“Het bedrijf was gevestigd in een monumentaal pand”, herinnert de voormalig medewerker zich. “Ik was zestien en moest werken voor geld in het huishouden. Mijn moeder ging mee en voerde het sollicitatiegesprek. Wat moest ik zeggen? Ik had helemaal geen zin om te gaan werken en had eigenlijk naar de HBS gewild. Ik werd aangenomen als jongste bediende in het archief...

Lees meer

Wereldwijd Succes vanuit de Archipel

De Succes agenda: dat losbladige systeem met zijn onverslijtbare ringband en ontelbare tabbladen. Deze nog steeds populaire agenda kent zijn oorsprong in de Haagse Archipelbuurt, weet Marijke Danckaerts, die in de jaren zestig voor de uitgeverij werkte: “We verstuurden duizenden agenda’s per jaar.”

Het Haagse bedrijf kent zijn oorsprong in 1928, met de uitgave van het maandblad Succes voor zakenlieden. Vanuit deze doelgroep bleek een behoefte te bestaan aan aanvullende cursussen, zoals ‘Spreken in het Openbaar’. Zo ontstond het Succes Instituut, spoedig gevolgd door de Nederlandse Boekenclub, de Universiteit voor Zelfstudie en de Baedeker voor de Huisvrouw. Bij dit onderdeel kwam Danckaerts in 1963 terecht...

Lees meer

Van Rekenschijf tot plastic pasje

Wie kent het nog? Dat metalen doosje met een omtrek van dertien centimeter, plat genoeg om in de borstzak te steken en uiterst handig om de meest ingewikkelde rekenformules mee te trotseren? Voordat de rekenmachine zijn intrede deed in ons dagelijks leven, was de rekenschijf een bekend verschijnsel op menig bureau. Ze werden gemaakt in Den Haag. Bij de firma Alro in de Balistraat.

De bedrijfsnaam Alro is een afkorting van allround, een directe verwijzing naar het product waar de firma zijn grootste bekendheid mee verwierf. Het idee was niet nieuw. Toen het bedrijf in 1937 octrooi verkreeg voor de schijf, werden ingewikkelde berekeningen tot dan toe uitgevoerd met behulp van een rekenliniaal...

Lees meer

Hommage Aan Het Alledaags Product

Stofzuigers, radio’s, en kattenbrokjes. Op het eerste gezicht hebben deze producten niets met elkaar te maken en toch hebben ze een gezamenlijke overeenkomst: ze behoren op de één of andere manier allemaal tot het Haags Industrieel Erfgoed. Kunsthistoricus Koos Havelaar schreef er het imposante boek ‘Bewaard en Bewonderd’ over, dat menig Hagenaar zal onderdompelen in een nostalgisch bad.

De Solex, een typisch product dat met name oudere Hagenaars nog zeer aanspreekt. “Eigenlijk is deze bromfiets van oorsprong een Frans product”, doceert Havelaar, “maar voor de Nederlandse markt werden ze gebouwd bij Van der Heem in de Binckhorst. Dat hebben ze zo’n vijftien jaar gedaan en in die tijd zijn er ruim 700.000 geproduceerd...

Lees meer

‘Heel Zuiderpark at brood van Utermark’

DEN HAAG – Ruim vijfendertig jaar was het een begrip in de wijk Rustenburg: Bakkerij Utermark aan de Hoenderloostraat. Chris Utermark Sr. Opende zijn winkel bij de oplevering van deze wijk in 1932 en sloot hem, bij gebrek aan opvolging, in 1970. “Het bakkersvak was in die tijd héél hard werken voor héél weinig geld”, vertelt bakkerszoon Chris Jr. bij een terugblik op zijn jeugdjaren.

Het is december 1926 als de dan bijna 21-jarige Chris Utermark (sr.) vanuit het Rooms Katholieke weeshuis in Den Bosch zijn intrek neemt bij de Haagse Wout den Houdt, die een bakerzaak bezit aan de Mezenlaan in Den Haag. Hij werkt er tot 1932, om daarna met zijn kersverse echtgenote te verhuizen naar de nieuwbouwwijk Rustenburg – Oostbroek, waar een ruimte vrijgekomen is voor een bakkerij...

Lees meer

In Doodsangst Onder De Trap

DEN HAAG – “Merkwaardige omstandigheden”. Deze uitdrukking gebruikt Herman de Bats (93) regelmatig als hij herinneringen ophaalt aan de oorlogsjaren van zijn jeugd. Tussen Dolle Dinsdag en de bevrijding hield de geboren Hagenaar een dagboek bij dat nu is uitgegeven. “Het was een idee van mijn dochter om dit te publiceren. Ik heb haar nooit daartoe aangespoord.”

Het originele oorlogsdagboekje van Herman de Bats stond jarenlang onopvallend in zijn boekenkast. Hij begon erin te schrijven begin september 1944, vlak voor Dolle Dinsdag. “De mensen dachten dat de oorlog voorbij was”, weet De Bats nog. “NSB’ers sloegen op de vlucht en hun bezittingen werden uit huizen gegooid. Toen vonden we dat fantastisch. Maar de bevrijding kwam niet en de Duitsers waren woest...

Lees meer

Gepassioneerd Pleitbezorger van het Variété

Met zijn stichting Scala Variété aan Zee presenteert Karel de Rooij op zondag 25 maart het programma Circus in de Branding in de Scheveningse Lourdeskerk, een voorproefje voor de serie variétévoorstellingen die aanstaande november op dezelfde locatie wordt gespeeld. Op toneel vierde de bekende variété artiest ruim vijftig jaar triomfen als kleine helft van het duo Mini & Maxi, maar ook achter de schermen is deze Hagenaar een groot voorvechter van dit genre.

“Variété klinkt in Nederland anders dan bijvoorbeeld in Engeland of Amerika”, weet De Rooij uit ervaring. “Sommigen hier kennen het woord niet eens en anderen zien het als iets heel ouderwets. Dat maakt mij strijdbaar, omdat het juist een hele mooie, internationale vorm van theater is...

Lees meer

Monument voor de aloude koffietent

“Zoiets bestaat toch al lang?”, krijgt Milene van Arendonk (32) steevast te horen als zij begint over haar plannen voor een boek over de Haagse koffietent, maar bijna twintig jaar na het verschijnen van de bloemlezing ‘Morgen Gratis Koffie’ vindt de Haagse fotografe het hoog tijd voor een update.

Cultureel Haags erfgoed. Zo typeert Van Arendonk de kleine keetjes langs Haagse straten, waar in vervlogen jaren de arbeiders hun broodtrommeltjes leegaten onder het genot van een bakkie koffie voor één gulden. “Ik vind het leven daar zo heerlijk”, glundert de fotografe. “In de koffietent is iedereen gelijk. Het is een soort familie waarbinnen iedereen zijn ongezouten mening mag delen. Je kunt er lekker jezelf zijn en dat spreekt mij aan.”

Dat de populariteit van deze pleisterplaatsen de laatste...

Lees meer

Die arme weesjes van de Hooftskade

De huidige bewoners noemen het een “Oase van rust”, maar tot 1942 bood het monumentale pand aan Hooftskade 1 onderdak aan honderden weeskinderen. Ien Weverling (92) was één van hen: “Echt naar mijn zin had ik het natuurlijk niet, maar ik heb er wel lekker de beest uitgehangen.”

Weverling was negen jaar oud toen zij in 1935 werd geplaatst in het weeshuis. Als schoolmeisje bestond haar belangrijkste dagtaak uit breien, maar op woensdagmiddag werd er wel eens een uitstapje gemaakt: “Dan gingen wij wandelen in het Scheveningse bos”, herinnert zij zich. “Opgesteld in zo’n keurig rijtje. De mensen die wij tegenkwamen bleven dan altijd even staan en zeiden dan: ‘Ah, wat zielig, die arme weesjes’...

Lees meer

Het “Vaarwel” van Bral volledig volwassen

DEN HAAG – De boom staat nog in de kamer, maar de vraag “waar gaan we in het nieuwe jaar naartoe?” dringt zich al langzaam aan ons op. De laatste dagen van het jaar worden vooral gebruikt om terug te kijken op de voorbijgegleden twaalf maanden. Op tv strijden Youp en Guido om Neerlands gunst, maar de Haagse regio heeft Sjaak Bral. Voor de achttiende keer op rij zegt deze cabaretier “Vaarwel” tegen het afgelopen jaar. “Ik ben er op een hele rare manier ingerold, maar daardoor heb ik wel leren zwemmen.”

Je bent begonnen als stand up comedian. Wanneer kwam het moment dat je dacht: “de oudejaarsconference is wel iets voor mij?”
“Als stand up comedian verzin je de hele dag grappen...

Lees meer